AutomatiseringN H

De "Noord-Holland" De eerste 'automatische' sleepboot van Bureau Wijsmuller.

Na verschillende technische proeftochten op de Noordzee, waarbij aanwezig waren vertegenwoordigers van de Scheepvaartinspectie - Lloyd's Register - Scheepswerf Kramer & Booy N.V. en Werkspoor N.V., is de nieuwe "Noord-Holland" op 4 augustus 1965 aan de Wijsmuller vloot toegevoegd.

Uiterlijk heeft daarmede een zusterschip van de "Groningen" en "Gelderland" haar intrede in de vloot gedaan, maar een bezoek aan de "Noord-Holland" leert, dat dit de eerste 'automatische' zeesleepboot is.

De technische dienst van Wijsmuller heeft in nauw overleg met de Scheepvaart- Inspectie, Werkspoor N.V. en Van Rietschoten & Houwens te Rotterdam een beveiligings- en alarmeringssysteem ontworpen en uitgevoerd, waardoor pneumatische bediening van de voortstuwings- installatie zowel vanaf de brug als vanuit de machinekamer mogelijk werd.

Controle van vitale drukken en temperaturen van het hoofd- en hulpbedrijf in de machinekamer is eveneens op afstand en gecentraliseerd mogelijk.
De automatisering — op Wijsmuller sleepboten begonnen met het invoeren van de automatische roerganger — zet zich hiermede steeds verder voort.

Met dit beveiligings- en alarmeringssysteem is op de "Noord-Holland" een werkwijze ingevoerd, waaraan de ontwikkeling van de elektronica en de automatisering in de afgelopen jaren niet vreemd is.

Deze ontwikkeling is ook bij Wijsmuller nauwlettend in het oog gehouden, daar ze te maken hebben met stijgende exploitatiekosten en steeds meer gecompliceerde machinerieën, waarvoor bekwaam personeel nodig is. Een van de uitgangspunten voor het ontwerp van de 'automatische' "Noord-Holland" was, dat de kapitein of stuurman de nieuwe bedieningshandel op dezelfde wijze als de normale telegraaf zou kunnen bedienen. Hierdoor is men op de brug in staat snel in te grijpen bij plotseling opkomend gevaar.

Zonder enige verdere menselijke tussenkomst is de schroef om te keren, is de schroef stil te zetten en is de vaart uit het schip te halen. De automatische bediening van de verstelbare schroef geschiedt dan ook nu rechtstreeks van de brug uit door middel van een handel, dat zowel voor vooruit als achteruit van de middenstand uit wordt bewogen. De afstandbediening geschiedt pneumatisch.
Om de pneumatische bediening vanaf de brug bedrijfszeker te laten functioneren, moest een uitgebreid beveiligings- en alarmeringssysteem aangelegd worden. Akoestische en optische signalering van defecten aan circulatiesmeerolie, koelwater, brandstof en cilindersmeer-olie van het hoofdbedrijf, alsmede smeerolie- en watersystemen van de 4 hulpdiesels en verder nog van bedienings- en startlucht, tandwielkast smeer-olie en schroef- verstel olie is gewaarborgd.

Diverse hulpwerktuigen zoals brandstof- toevoerpompen, luchtcompressoren en de smeeroliepomp voor de tandwielkast starten automatisch zodra de betreffende drukken beneden een bepaald minimum zakken. De bediening en controle van alle belangrijke delen van de installatie zijn geheel gecentraliseerd.

De overschakeling van pneumatische machinekamer - naar pneumatische brugbediening geschiedt in de machinekamer. Bij het falen van de pneumatische bedieningsapparatuur kan snel en eenvoudig op mechanische machinekamerbediening worden overgegaan. Bij de aanleg van het gehele signaleringssysteem zijn de zogenaamde 'printed circuits' op ruime schaal toegepast.

De "Noord-Holland" heeft verder dezelfde hoofdgegevens als de "Groningen" en "Gelderland", maar het schip werd te Kootstertille gebouwd onder toezicht en volgens voorschriften van Lloyd's Register. Evenals de zusterschepen is de "Noord-Holland" bestemd voor het uitvoeren van sleepreizen over lange afstanden met zware objecten. Ook tot de nautische uitrusting van de "Noord-Holland" behoren de modernste middelen, zoals girokompas, automatische roerganger met koersrecorder, radar, echolood, Decca plaatsbepalings- apparatuur en elektrische log.

Het radiostation is uitgerust met de krachtigste radio- telegrafie- en telefoniezenders en ontvangers, VHF- radiotelefonie (zowel in het radiostation als op de brug) en een radio-richtingzoeker.

De sleeplier van de "Noord-Holland" heeft twee trommels, die 1000 en 700 meter draad, respectievelijk 6½" en 6" omtrek kunnen bevatten. De "Noord-Holland" is de eerste zeesleepboot, die is uitgerust met trekmeters, waardoor de trek in de sleepdraden kan worden geregistreerd. Op meters in de brug en bij de sleeplier kan deze trek worden afgelezen, zodat hiernaar de vaart kan worden geregeld en een hoge mate van veiligheid tegen het breken van de sleep-verbinding wordt verkregen.

Bovenstaande artikel is overgenomen uit de Beting.